_70_53.jpg "TỌA ĐÀM \"CHỮA LÀNH VỚI THIÊN NHIÊN: GÓC NHÌN VÀ ĐÓNG GÓP CỦA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH\"")
| “TƯ DUY ĐỘT PHÁ” CÁNH CỬA HOÀN TOÀN MỚI CHO PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DU LỊCH |
|
TS. Nguyễn Thu Hạnh
Chủ tịch Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch Bền vững( STDe)
 Thế nào là “Tư duy đột phá”
Tư duy đột phá là lối tư duy vượt khung, thậm chí phá bỏ hoàn toàn lối tư duy cũ (đã trở thành lối mòn) trong các giai đoạn kinh tế- xã hội trước đây.
Thế giới hiện nay là một thế giới phát triển hỗn độn, đầy những biến động phức hợp của thiên nhiên và xã hội, con người nếu không chịu trang bị cho mình một tư duy hoàn toàn mới, sẽ khó mà thích ứng để tồn tại…”
Vì sao rất cần tư duy đột phá trong phát triển sản phẩm du lịch?
Nhìn vào bức tranh thực trạng phát triển sản phẩm du lịch ở Việt Nam, nhiều chuyên gia du lịch đầu ngành có chung một đánh giá rằng: Tài nguyên du lịch của Việt Nam có nhiều thế mạnh nổi trội, nhưng sản phẩm du lịch của chúng ta lại khá nghèo nàn, thiếu tính đa dạng, độc đáo và không đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu đa dạng của khách du lịch.
So sánh với một số quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á như : Singapore, Malaysia hay Thái Lan,… mặc dù tài nguyên sẵn có không nhiều, nhưng vì sao họ đã tạo ra nhiều đột phá trong phát triển sản phẩm du lịch…
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng đáng buồn này: từ khâu quản lý, hoạch định chiến lược và liên kết phát triển sản phẩm du lịch cho đến khâu triển khai vào thực tế,…cái khó từ tài chính, cái khó từ con người,…và trên hết là cái khó trong rào cản về TƯ DUY NHẬN THỨC.
Tư duy cũ, kinh nghiệm cũ, dù đã lạc hậu nhưng là cách nghĩ an toàn của số đông xã hội. Điều này khiến cho Việt Nam vẫn mãi là quốc gia nghèo và chạy theo các quốc gia khác mà không có được con đường sáng tạo của riêng mình.
Thế mạnh sẽ trở thành điểm yếu khi chúng ta không có tầm nhìn rộng và tri thức sâu sắc trong việc nhìn nhận và đánh giá giá trị của nguồn tài nguyên. Tư duy ăn sẵn với “ nền kinh tế cơ bắp” dựa nhiều vào nhân công giá rẻ và “ nền kinh tế đào mỏ” dựa nhiều vào việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, với tầm nhìn ngắn hạn đã khiến cho các nguồn tài nguyên của Việt Nam nhanh chóng cạn kiệt.
Chúng ta đã phải chứng kiến vẻ đẹp của di sản thiên nhiên Hạ Long đang biến mất từng ngày dưới bàn tay khai thác thô bạo của con người. Còn di sản văn hóa thì sao? Dích tích, đền đài, lễ hội, làng cổ,... cũng sẽ mãi là vẻ đẹp tiềm ẩn nếu như chúng ta không biết cách để bảo tồn, tôn vinh và thổi hồn để di sản có thể “sống lại” và thích nghi với nhu cầu của thời đại...
Với hơn 3000 km bờ biển, chúng ta đang sở hữu một kho báu tài nguyên dồi dào với nhiều bãi cát dài, đẹp và rất nhiều cảnh quan, di sản văn hóa có đẳng cấp quốc tế như: Hạ Long, Huế, Hội An,…Những tài nguyên đó có khoảng mười giá trị thì chúng ta mới chỉ khai thác được khoảng hai, đến ba giá trị bề nổi thôi. Còn nhiều giá trị tiềm ẩn khác, đòi hỏi phải có góc nhìn toàn diện, sâu sắc và tinh tế hơn, mang nhiều tư duy khoa học hơn, chưa được chúng ta quan tâm đầu tư thích đáng…
Hạn chế này phần nhiều do chất xám chưa được ứng dụng và sử dụng một cách hiệu quả vào quá trình khai thác tài nguyên, hay nói một cách khác là tại Việt Nam chưa có một nền kinh tế tri thức, nền kinh tế mang hàm lượng chất xám cao trong phát triển du lịch.
“ Tư duy đột phá”- sứ mệnh của các nhà khoa học STDe
Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch Bền vững (STDe) là tổ chức nghiên cứu khoa học trực thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, ra đời vào tháng 2/2010. Đội ngũ nhân sự chủ chốt của STDe bao gồm 11 GS, Phó GS và TS, là chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực liên quan đến du lịch. Với sứ mệnh:"Thay đổi tư duy trong việc khai thác tài nguyên để tạo ra bước đột phá cho du lịch Việt Nam", STDe đã đầu tư trọng điểm cho các công trình nghiên cứu có “Tư duy đột phá”, giải quyết các thách thức lớn nhất của du lịch Việt Nam hiện nay như vấn đề cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu...
Sau gần 5 năm thành lập, STDe đã nghiên cứu và liên tục công bố 15 bộ sản phẩm du lịch mang “ Tư duy đột phá”, được dư luận đánh giá cao về tính sáng tạo. Điển hình là:
- Dự án “ Biến mưa, bão, lụt miền Trung thành sản phẩm Du lịch”. Đây là dự án thay đổi tư duy ứng xử với biến đổi khí hậu. Thay cho “trốn chạy” và “chống lại” các yếu tố thời tiết bất lợi, dự án đề xuất các giải pháp để du lịch có thể “sống chung” và tìm kiếm cơ hội từ chính những yếu tố bất lợi đó. Dự án hiện đang được một số doanh nghiệp du lịch ứng dụng triển khai tại T.P Huế và T.P Hội An.
 Hội thảo “ Biến Mưa, bão, lụt miền Trung thành sản phẩm du lịch” tháng 3/2011
- Dự án “ Mô hình khách sạn “ Bóng đêm”- là mô hình khách sạn tiết kiệm năng lượng điện ở mức tối đa nhưng lại khai thác được nhiều giá trị và vẻ đẹp của bóng tối để giúp khách du lịch có những trải nghiệm hoàn toàn mới và tạo được doanh thu cho du lịch. Dự án này được trao tặng giải thưởng cống hiến của cuộc thi “Ý tưởng Kinh tế Xanh 2011” và đã ký được hợp đồng chuyển giao công nghệ cho 3 doanh nghiệp tại Hội chợ Techmart Quốc tế 2013.
 Lễ ký hợp đồng chuyển giao công nghệ dự án “ Mô hình khách sạn bóng đêm” tháng 10/2012
- Dự án “ Sản phẩm du lịch từ Rơm Đường Lâm”: Giúp người dân làng cổ Đường Lâm khai thác tận dụng rơm để làm ra nhiều sản phẩm du lịch khác nhau như: Nhà nghỉ bằng Rơm, đồ lưu niệm rơm, thời trang rơm,…Giảm thiểu được việc đốt rơm gây ô nhiễm môi trường và khai thác hiệu quả hơn các giá trị của cánh đồng. Hiện nay, dự án này đang được phối hợp với người dân Đường Lâm để triển khai vào thực tế, dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong tháng 4/2015.
 Hội thảo “ Tour du lịch Mùa lúa chín tại làng cổ Đường Lâm” tháng 9/2014
- Dự án “Sản phẩm Du lịch từ gió Bạc Liêu”. Dự án này đã giúp cho nhà máy điện gió Bạc Liêu có một hướng phát triển mới để phát triển chuỗi sản phẩm du lịch từ Gió, tạo thêm nguồn thu nhập lớn từ việc khai thác “cánh đồng điện gió Bạc Liêu”... Dự án đang được UBND Tỉnh Bạc Liêu hết sức ủng hộ và đứng ra kết nối với các doanh nghiệp trong Tỉnh triển khai vào thực tế Với một loạt các dự án nghiên cứu đã công bố trên, “ Tư duy đột phá”của các nhà khoa học STDe đã đang dần mở ra một cánh cửa mới, một lối đi hoàn toàn khác biệt cho con đường sáng tạo và phát triển sản phẩm du lịch tại Việt Nam.  Hội thảo “ Sản phẩm du lịch từ gió Bạc Liêu” tháng 4/2014
Kết luận:
Trong dịp kỷ niệm 55 ngày thành lập ngành du lịch Việt Nam này, STDe rất muốn chia sẻ con đường sáng tạo của mình với các nhà quản lý, các nhà khoa hoc và doanh nghiệp du lịch tâm huyết. Hy vọng sẽ tìm được tiếng nói chung trong việc liên kết, thúc đẩy và lan tỏa các dự án du lịch mang “Tư duy đột phá” càng ngày càng sâu rộng trong xã hội, góp phần đưa ngành du lịch nước nhà lên một tầm cao mới, xứng đáng với những gì mà thiên nhiên và di sản cha ông đã trao tặng
|
