Theo trang đối ngoại của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam:
vccinews.vn/news/12788/khai-thac-di-san-van-hoa-phuc-vu-du-lich-chia-khoa-nao-cho-su-thanh-cong.html

Là nước có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, tuy nhiên việc khai thác các di sản văn hóa để phục vụ du lịch hiện nay còn nhiều hạn chế. Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc phỏng vấn với Tiến sĩ Nguyễn Thu Hạnh, Chủ tịch Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch Bền vững (STDe) về vần đề này. Thu Hà thực hiện.


Xin Bà cho biết về sứ mệnh và mục tiêu hoạt động của Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch Bền vững (STDe)?

Với tiềm năng khá nổi trội và đặc sắc nhưng thực tế khai thác tài nguyên du lịch tại các di sản văn hóa của VN còn rất nhiều hạn chế và bất cập, thể hiện trên các mặt sau: sản phẩm du lịch tại các di sản văn hóa ở VN còn phát triển tự phát, không theo hệ thống nên thường manh mún và hay bị trùng lặp. Hầu hết sản phẩm còn đơn điệu, nghèo nàn, thiếu bản sắc và không đáp ứng được nhu cầu da dạng của khách du lịch trong và ngòai nước nên chưa đem lại hiệu quả doanh thu cao. Mặt khác, sản phẩm du lịch còn chưa thực sự góp phần bảo tồn và tôn vinh các giá trị của di sản .

Cộng đồng (người dân địa phương tại khu vực di sản) là chủ thể của di sản cũng đồng thời là người có trách nhiệm duy trì, bảo vệ và phát huy di sản để trở thành các sản phẩm du lịch hấp dẫn, mang nét đặc thù địa phương. Nói một cách khác, cộng đồng là yếu tố tài nguyên nhân văn rất quan trọng, thể hiện phần “ Hồn của di sản”.

Sự đồng thuận và tham gia ủng hộ của người dân chính là chìa khóa cho sự thành công, quyết định tính khả thi của qui hoạch và các kế hoạch phát triển du lịch tại di sản. Khi lợi ích đến với người dân, thì việc gìn giữ và phát huy di sản sẽ không còn là nhiệm vụ của Nhà nước mà đã được xã hội hóa tích cực bởi sự tham gia của cộng đồng.

Được biết, Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch Bền vững( STDe) đã liên tục công bố các sản phẩm du lịch mang tính chất đột phá trong tư duy, thể hiện sự thay đổi mạnh mẽ trong cách tiếp cận đối với việc khai thác các giá trị di sản văn hóa để phát triển du lịch. Bà có thể kể tên một số dự án này?

Sau gần 5 năm thành lập, STDe đã nghiên cứu và liên tục công bố 15 bộ sản phẩm du lịch mang “ Tư duy đột phá”, được dư luận đánh giá rất cao về tính sáng tạo. Điển hình là:

Dự án “ Biến mưa, bão, lụt miền Trung thành sản phẩm Du lịch” triển khai tại hai di sản văn hóa Thế giới: Cố đô Huế và phố cổ Hội An. Đây là dự án thay đổi tư duy ứng xử với biến đổi khí hậu và cũng là thay đổi cách nhìn về giá trị di sản. Thay vì “trốn chạy” và “chống lại” các yếu tố thời tiết bất lợi, dự án đề xuất các giải pháp “sống chung” và tìm kiếm cơ hội từ chính những yếu tố bất lợi đó. Dự án hiện đang được một số doanh nghiệp du lịch ứng dụng triển khai tại T.P Huế và T.P Hội An.

Dự án “ Mô hình khách sạn “ Bóng đêm”- là mô hình khách sạn sử dụng năng lượng điện ở mức tối thiểu nhưng lại khai thác được nhiều giá trị và vẻ đẹp của bóng tối để giúp khách du lịch có những trải nghiệm hoàn toàn mới và tạo được doanh thu cho du lịch. Mô hình “du lịch bóng đêm” này rất thích hợp để triển khai tại các di sản văn hóa như: Hội An, Mỹ sơn,… Dự án đã ký hợp đồng chuyển giao công nghệ cho 3 doanh nghiệp tại Hội chợ Techmart Quốc tế 2013.

Dự án “ Sản phẩm du lịch từ Rơm” tại làng cổ Đường Lâm: Giúp người dân làng cổ Đường Lâm khai thác tận dụng rơm để làm ra nhiều sản phẩm du lịch khác nhau như: Nhà nghỉ bằng Rơm, đồ lưu niệm rơm, thời trang rơm,…Giảm thiểu được việc đốt rơm gây ô nhiễm môi trường và khai thác hiệu quả hơn các giá trị của cánh đồng. Hiện nay, STDe đang phối hợp với người dân Đường Lâm để triển khai dự án vào thực tế, dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong tháng 4/2015.

Dự án “ Tour du lịch Làng Vũ Đại ngày ấy”. Là loại hình du lịch văn học kết hợp du lịch làng quê, giúp du khách ngược về quá khứ của không gian làng quê VN cuối thế kỷ 18, để trải nghiệm với các nhân vật và sự kiện trong tác phẩm văn học của nhà văn hiện thực Nam Cao như: Chí Phèo, Thị Nở, Bá Kiến,…Dự án đã chuyển giao cho Công ty Du lịch Khát Vọng Việt triển khai bước đầu tại xã Hòa Hậu ( Huyện Lý Nhân, Tỉnh Hà Nam) và đã được du khách đón nhận nhiệt tình.

Với một loạt các dự án nghiên cứu đã công bố trên, có thể khẳng định: Thế mạnh nổi trội của STDe là “ Tư duy đột phá”. Đây là lối tư duy vượt khung, thậm chí phá bỏ hoàn toàn lối tư duy cũ (đã trở thành lối mòn) trong các giai đoạn kinh tế-  xã hội trước đây.

Để tiếp tục khẳng định thương hiệu của mình qua các dự án “Du lịch đột phá” được triển khai vào thực tế, năm 2015 STDe sẽ phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp du lịch để triển khai tiếp các dự án: Tour du lịch “ Mùa lúa chín tại làng cổ Đường Lâm”, tour du lịch “ Huyền thoại Hồ Gươm” và tour du lịch “ Gió Bạc Liêu”.

Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 5 năm ngày thành lập STDe ( 10/2/2015), chúng tôi dự định sẽ công bố một bộ Sản phẩm du lịch hết sức đặc biệt ( chắc bạn sẽ không thể ngờ tới). Xin phép cho tôi được dấu tên bộ sản phẩm này, để tạo bất ngờ cho sự kiện ngày hôm đó.